Conson istefaya çıxacaqmı? 5 suala 5 cavab
07 İyul 2022
Böyük Britaniyanın Baş naziri istefaya çağırılır. Bu Boris Consonun hökumət başçısı vəzifəsində üzləşdiyi ilk qalmaqal deyil. BBC News Azərbaycanca Britaniyada yaranan siyasi böhrana və onun mümkün nəticələrinə nəzər salıb.
Hazırda nə baş verir?
Britaniyanın Baş nazirinin ətrafında siyasi böhran dərinləşməkdədir. Boris Consonun bəzi ən yaxın tərəfdarları belə onun istefasını tələb edirlər.
Baş nazirə qarşı irəli sürülən iradlar əsasən birbaşa partiyanın fəaliyyəti və ya kursu ilə əlaqəli deyil. Əsas şikayətlər onun fərdi və rəhbərlik xüsusiyyətləri ilə bağlıdır.
Baş nazir artıq bir neçə dəfədir ki, parlament və polis araşdırmaları vaxtı öz ifadələrini dəyişdirib. Onun tənqidçiləri bunu qeyri-məqbul hesab edirlər.
Ötən gün Consona qarşı maliyyə və səhiyyə nazirləri çıxış ediblər. Rishi Sunak və Sajid Javid onun vəzifədən getməyə səsləyərək istefaya çıxıblar.
Çərşənbə günü vəzifədən gedən rəsmilərin sayı 40-ı keçsə də, Boris Conson yenə də, istefa çağırışlarını rədd edir.
Çərşənbə günü millət vəkilləri qarşısına çıxan hökumət başçısı deyib ki, 2019-cu ildəki seçkilər vaxtı qazandığı "mandat" ona işini davam etdirməyə əsas verir.
Siyasi böhran necə yaranıb?
Böhranın kökləri dərinə getsə də, istefa silsilələrinin indiki səbəbi Mühafizəkarlar Partiyasının parlamentdəki nümayəndəsinə qarşı cinsi sui-istifadə iddiaları ilə bağlı mübahisələr olub.
Baş nazir, Chris Pincher haqqında olaylar barədə xəbərdar olsa da, bunu öncə danıb.
Boris Consona qarşı narazılıq həmçinin koronavirus epidemiyası vaxtı hökumətin qərargahında karantin rejiminin pozulması ilə keçirilən ziyafətlərlə də bağlıdır.
Baş nazir öncə bu cür toplantılarda iştirak etmədiyini desə də, daha sonra araşdırma keçirən polis bu faktı təsdiqləyərək Boris Consona cərimə yazıb.
Paralel aparılan parlament araşdırmasının nəticələri açıqlandıqdan sonra isə hakim mühafizəkar partiyasının üzvləri də daxil, bir çox siyasətçi, Baş nazirin istefasını tələb etməyə başlayıb.
Bundan sonra nə olacaq?
Çərşənbə günü təkcə müxalifət deyil, həm də Boris Consonun öz Mühafizəkarlar Partiyasının üzvləri parlamentdə ona qarşı etimadsızlıq səsvermə prosedurunu işə salıblar.
Əgər bu səsvermə təsdiqlənərsə, Consona ən azı 180 millət vəkilinin səsi lazım olacaq. Baş nazirin belə dəstəyi qazana bilib-bilməməsi əsas sualdır. Bu, onun siyasi gələcəyini həll edə bilər.
Ötən ay keçirilən etimadsızlıq səsverməsi Baş nazirin xeyrinə başa çatıb.
Təhlilçilərə əsasən, Boris Conson hələ ki, məğlubiyyətdən yayına bilib. Lakin son hadisələr onun mövqelərini ciddi şəkildə sarsıda bilər.
Müxalifət nə deyir?
Çərşənbə günü müxalifətin lideri Boris Consonu tənqid edib.
"Qalmaqallar, əxlaqsız davranış, siyasi uğursuzluqlar ona gətirib çıxardı ki, indiki hökumət gözümüzün qarşısında dağılır" - Keir Starmer deyib.
Lakin hakimiyyətin bütün tənqidlərə rəğmən, Starmerin rəhbərlik etdiyi Leyboristlər Partiyası 12 ildir ki, hakimiyyətə qayıda bilmir.
Mühafizəkarlar isə Brexit və Consonun xarizması sayəsində, əksinə, indiki parlamentdə çoxluğa malikdirlər.
Son rəy sorğuları nəyi göstərir?
Baş nazirin populyarlığını izləyən son sorğulardan birinə görə onun reytinqləri 50 faizdən aşağı düşüb.
Bunu beynəlxalq YouGov agentliyinin araşdırmasının nəticələri göstərir.
Agentliyin keçirdiyi daha bir sorğuya görə, hökumətin üzləşdiyi son qalmaqal Baş nazirin istefasını tələb edən britaniyalıların sayını rekord həddə - 69 faizə çatdırıb.
