Logo
news content

45 ilin düşmənləri
İranla ABŞ arasındakı ədavətin sonu uzaqda deyil...

İran-ABŞ qarşıdurmasının 45 ili tamam oldu. 1979-cu il noyabrın 4-də ayətullah Ruhullah Xomeyninin tərəfdarı olan bir qrup tələbə (onlara “xətte-İmam”, yəni imam xəttinin mənsubları da deyirlər) Ştatların Tehrandakı səfirliyinə basqın edərək, səfirliyin 53 əməkdaşını 444 gün girov saxlayıblar. Hadisə vaxtı səfirlikdə 66 əməkdaş olub. Xomeyninin tapşırığı əsasında iki həftə sonra 13 girov - Afrika mənşəlilər və qadınlar sərbəst buraxılıb. 

Bu hadisə tarixə “İranda girov böhranı” kimi düşüb. 

Girovların azad edilməsi üçün ABŞ 1980-ci il aprelin 24-də “Qartal pəncəsi” adlı əməliyyat keçirib. 

Əməliyyat planına əsasən, “Delta” xüsusi təyinatlı dəstə, helikopterlər hücum təyyarələri və tankerlərin müşayiəti ilə ölkənin mərkəzindəki səhraya enməli, Tehran yaxınlığında tərk edilmiş aerodromu ələ keçirməli idi. Ertəsi gün səhradan xüsusi təyinatlı dəstə maşınla Tehrandakı səfirliyə getməli, girovlarla birlikdə gələn mühafizəçiləri və vertolyotları məhv etməli, sonra bütün iştirakçılar oradan ələ keçirilən aerodroma uçmalı imiş. Onlar ABŞ-nin dostu Misirdəki gizli bazaya təxliyə edilməli imiş. ABŞ-nin o vaxtkı dövlət katibi Sayrus Vens əməliyyata qarşı çıxaraq, 1980-ci il aprelin 28-də istefa vermişdi. 

Əməliyyat zamanı ABŞ və inqilab qüvvələri (o vaxt yenicə yaranan İnqilab Keşikçiləri Qvardiyası) arasında atışma olub. Amerikaya məxsus helikopter partlayıb. Qarşıdurma nəticəsində ABŞ-nin doqquz hərbçisi ölüb, beş “RH-53D” helikopteri İranda qalıb, bir “EC-130E” və iki “RH-53D” helikopter...

lock icon

Yazını tam oxumaq üçün