Jurnalist Əfqan Muxtarlı həbsdən azad edildi və ailəsinin yaşadığı Almaniyaya yola salındı. O, 2007-ci ilin may ayından həbsdə idi və 6 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmişdi.

Ə.Muxtarlının azadlığa buraxılması şüvbhəsiz ki, təqdirəlayiq haldır. Lakin Azərbaycanda hələ də bir neçə jurnalist həbsdə saxlanılır, onların da işinə yenidən baxılması yaxşı olardı.

Vahid Siyasi Məhbus siyahısının hazırlanması üzrə ictimai İşçi Qrupun siyasi məhbus kimi tanıdığı 112 nəfərin içində 5 jurnalistin adı var. Beynəlxalq sənədlərə düşən adlar əsasən bunlardır:

Elçin İsmayıllı

2017-ci ilin fevralında həbs edilib. İsmayıllıda kend.info saytının redaktoru, “Azadlıq” qəzetinin və Azadlıq radiosunun bölgə müxbiri olan E.İsmayıllı Şəki Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hökmü ilə 9 il azadlıqdan məhrum edilib. O, İsmayıllı rayonunda vəzifəli şəxslərdən haqqında rüsvayedici məlumat yaymaq hədəsi ilə pul tələb etməkdə və vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadədə ittiham olunub. Ali Məhkəmə jurnalisti yalnız Cinayət Məcəlləsinin 182-ci maddəsi ilə (hədə-qorxu yolu ilə pul tələb etmə) təqsirli bilib və onun cəzasını 7 ilə qədər azaldıb. Vəkil Elçin Sadıqov jurnalist haqqında hökmü qanunsuz sayır. Onun sözlərinə görə, məhkəmə araşdırması zamanı Elçin İsmayıllının kimsədən hədə-qorxu ilə pul tələb etməsi sübuta yetirilməyib. Jurnalist özü də ittihamlarla razılaşmır.

Araz Quliyev

Masallıda fəaliyyət göstərən www.xeber44.com saytının redaktoru A.Quliyev 2012-ci ilin sentyabrında rayonda Beynəlxalq Folklor Festivalı zamanı dindarlarla polis arasındakı qarşıdurmanı işıqlandırarkən saxlanılıb. O, festivalın işini pozmaqda günahlandırılıb. Dini məzmunlu yazılarla çıxış edən jurnalistə qarşı sonradan 5 ittiham irəli sürülüb: qanunsuz olaraq odlu silah saxlama (CM, maddə 228.1); ictimai qaydanın pozulmasına səbəb olan hərəkətləri təşkil etmə (CM, maddə 233); milli, irqi, sosial və ya dini nifrət və düşmənçiliyin salınması (CM, maddə 283.1); hakimiyyət nümayəndəsinə müqavimət göstərmə (CM, maddə 324); dövlət bayrağı və ya gerb barədə təhqiredici hərəkətlər). Lənkəran Ağır Cinayətlər Məhkəməsi ittihamları təsdiqləyib və 2013-cü ilin aprelində jurnalisti 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib.

Ziya Əsədli

“Azadlıq” qəzetinin bölgə müxbiri Z.Əsədli Biləsuvarda 2017-ci il aprelin 19-da “çayxanada davaya görə” cəzalandırılıb. Jurnalist ona hücum haqqında dərhal DİN-in “102” xidmətinə məlumat versə də, özünə qarşı cinayət işi açılıb (CM, maddə 221.1, xuliqanlıq). Sonradan ittiham ağırlaşdırılıb (maddə  221.3, silahdan və ya silah kimi istifadə olunan əşyadan istifadə ilə törədilən xuliqanlıq). Həmin il sentyabrın 5-də Biləsuvar Rayon Məhkəməsi Z.Əsədlini 3 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib, jurnalist məhkəmə zalında həbs olunub. Əsədli bölgə sakinlərinin etiraz aksiyasından hazırladığı videoreportajlara görə cəzalandırıldığını iddia edir. Vəkil Elçin Sadıqov proses zamanı saxtakarlıqlardan şikayətlər verir, bütün şahidlərin çayxananın öz işçiləri olduğunu bildirir. Beynəlxalq jurnalist təşkilatları onun həbsini qərəzli sayırlar.

İkram Rəhimov

"Reallıq.info" saytının rəhbəri İ.Rəhimovu 2018-ci il oktyabrın 26-da Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin əməkdaşları saxlayıb. Ardınca onun haqqında məhkəmənin qərarı ilə həbs-qətimkan tədbiri seçilib. İkram Rəhimov tutulmazdan əvvəl prezidentin köməkçisi Əli Həsənovu tənqid etdiyinə görə izlənildiyini bildirib, Ə.Həsənova açıq məktubu öz saytında yaydıqdan bir neçə saat sonra həbs edildiyini deyib. İ.Rəhimov "qabaqcadan əlbir olan bir qrup şəxs tərəfindən təkrarən hədə-qorxu ilə tələb etmə"də ittiham olunub. 2019-cu il iyunun 12-də 5,5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Sentyabrın 18-də Apellyasiya Məhkəməsi İ.Rəhimovun günahını təsdiqləyib, lakin CM-in 62-ci maddəsini (qanunla nəzərdə tutulduğundan az müddətli cəza) tətbiq edərək həbs cəzasını 3 ilədək azaldıb. Bir sıra beynəlxalq jurnalist təşkilatları İ.Rəhimov barəsində hökmü pisləyiblər. İkram Rəhimov vaxtaşırı aclıq aksiyaları keçirməklə gündəmə gəlir.

Polad Aslanov

P.Aslanov www.xeberman.com saytının təsisçisi və baş redaktorudur. 2019-cu il iyunun 12-də saxlanılıb, dövlətə xəyanətdə (CM, maddə 274) ittiham edilir. Rəsmi ittihamlara görə, jurnalist İranın təhlükəsizlik qurumları ilə əlaqədə olub. Onun yaxınları ittihamları təkzib edir, P.Aslanovun Azərbaycanın xüsusi xidmət qurumlarını tənqid edən məqalələrinə görə həbs edildiyini bildirir. İstintaqı Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti aparır. Oktyabrın 5-də jurnalistin həbs müddəti daha 4 ay uzadılıb. Bəzi beynəlxalq təşkilatlar Polad Aslanova qarşı cinayət təqibini pisləyiblər və hesab edirlər ki, onun həbsinin əsl səbəbi jurnalist fəaliyyəti ilə bağlıdır.

Mahmud Tağıyev

“Qafqaz” Xəbər Agentliyinin rəhbəri M.Tağıyev Cinayət Məcəlləsinin 182.3.2. maddəsi (hədə-qorxu ilə tələb etmə) üzrə günahkar bilinib. Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin hökmü ilə Tağıyev 12 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. İş üzrə konkret zərərçəkmiş biznes adamları var, lakin Tağıyevin yaxınları və vəkilləri də ittihamların əsassız olduğunu bildiriblər. Onların narazılıqları (xüsusilə prosessual qaydaların pozulması haqqında) bəzi yerli hesabatlara salınıb və oradan beynəlxalq hesabatlara yol tapıb.

Qənimət Məmmədov

Regionxeberleri.com saytının əməkdaşı, Zərdab rayonunun Çallı kənd sakini Q.Məmmədov “hədə-qorxu ilə tələb etmə”də, mağaza və digər obyekt sahiblərinə qarşı qanunsuz əməllərdə suçlu bilinib. Şəki Ağır Cinayətlər Məhkəməsi 2018-ci ilin sentyabrında onu 5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edib. Q.Məmmədovun yaxınları, vəkilləri ittihamların qondarma olduğunu bildiriblər. Onlar jurnalistin yazılarına görə şərlənib həbs edildiyini söyləyirlər. Onların şikayətləri yerli hesabatlara salınıb və bəzi beynəlxalq media təşkilatlarının reaksiyasını doğurub.

***

Son bir ildə tənqidi fəaliyyət göstərən jurnalistlərə qarşı basqılar, həbslər davam edib. 47 məhkəmə qərarı olub, 3 jurnalist - "bastainfo.com" saytının baş redaktoru Mustafa Hacıbəyli, www.criminal.az saytının baş redaktoru Anar Məmmədov, teref.info saytının redaktoru Nurəddin İsmayılov 5 il 6 ay müddətinə şərti olaraq azadlıqdan məhrum ediliblər. “Bakupress” agentliyinin rəhbəri Şəfəq Ağacan narkotik ticarəti ittihamı ilə həbs edilib.

Press klub