Dünya iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma üçün maliyyə çatışmazlığı ilə üzləşəcək
16 Noyabr 2024
Dünyada iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma səyləri üçün illik maliyyələşmədə 2030-cu ilədək 87 milyard dollaradək çatışmazlıq gözlənilir. Bu barədə Böyük Britaniya Xəzinədarlığının Maliyyə Katibi Lord Livermor "İqlim Üçün Hərəkətə Səfərbərlik: Ölkələr, Çoxmilli Maliyyə Təşkilatları və Özəl Sektorun Paris Sazişinin Tətbiqi" adlı panel müzakirəsində bildirib.
"Maliyyələşdirmə kritik və katalizator rol oynasa da, tələbatı tam qarşılamayacaq. 2022-ci ildə uyğunlaşma üçün maliyyə axını 63 milyard dollar olub, bu isə ümumi iqlim maliyyələşməsinin cəmi 5 faizini təşkil edir. Ən böyük tələblər dayanıqlı infrastruktur, o cümlədən fəlakətlərin qarşısının alınması və inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlarda kənd təsərrüfatı ilə bağlıdır," — deyə Livermor vurğulayıb.
O qeyd edib ki, uyğunlaşma üçün maliyyələşmənin əksəriyyəti ictimai mənbələrdən, əsasən suveren borc formasında təmin olunur. Afrikada isə uyğunlaşma üçün maliyyələşmənin cəmi 3 faizi institusional investorlar tərəfindən təmin edilir. Livermor, xüsusilə inkişaf etməkdə olan regionlarda iqlimə uyğunlaşma üçün özəl investisiyaların səfərbər edilməsi üçün əlavə addımların atılmasının vacibliyini vurğulayıb.
"Iqlimə dayanıqlı investisiyaların iqtisadi məntiqini göstərən sübutlar aydındır və əksər hallarda ilkin xərclər, hətta infrastruktur kimi daha kapitallı aktivlər üçün də, minimaldır. Iqlim və təbiətə bağlı risklərin daha ardıcıl qiymətləndirilməsi davamlı investisiyaları təşviq edə bilər. Bu investisiyalar isə öz növbəsində daha proqnozlaşdırıla bilən pul axınları və rəqabətədavamlı gəlir gətirən aktivlər yarada bilər. Yeni texnologiyalar və uyğunlaşma xidmətlərinə investisiyaların gəlirliliyini sübut edən sübutlar da artır," — deyə Livermor bildirib.
Xəzinədarlığın Maliyyə Katibi təchizat zəncirlərinə investisiyalar vasitəsilə həm yerli uyğunlaşmanı, həm də beynəlxalq dayanıqlılığı artırmaq üçün mühüm inkişaf imkanlarını vurğulayıb. O, hərəkətsizliyin risklərinə diqqət çəkərək Böyük Britaniyanın Üçüncü Iqlim Riskləri Qiymətləndirməsini qeyd edib. Bu hesabat göstərir ki, beynəlxalq ticarət marşrutlarında yaranacaq pozuntular əsrin sonuna qədər Böyük Britaniyaya hər il milyardlarla funt sterlinq başa gələ bilər.