Tehranın köhnə-yeni dəhliz fobiyası
Ekspert: “İran bir gün layiq olduğu cavabı alacaq”
12 İyun 2024
“İran tərəfi regionun inkişafına kömək edəcək bütün təşəbbüsləri, xüsusən də Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşmasını dəstəkləyir. Bununla belə, Tehran regionun demoqrafiyasını və bölgənin sərhədlərini dəyişdirəcək istənilən layihə və təşəbbüsün əleyhinədir”, - deyə Kani vurğulayıb.
İranın Zəngəzur dəhlizinin onun ərazisindən - Araz çayının cənub sahili boyunca çəkilməsinə qarşı olmadığını nəzərə alsaq, bu bəyanat çox qəribə səslənir. Tehran niyə hesab edir ki, əgər Bakı və İrəvan razılığa gəlsələr və bu dəhlizin Sünik ərazisindən keçməklə köhnə marşrutunu bərpa etməyə başlasalar, qaçılmaz olaraq regionda demoqrafik dəyişiklik baş verəcək və sərhədlərin dəyişməsinə gətirib çıxaracaq? Onları bu cür düşünməyə vadar edən nədir? Yoxsa bu istəksizliyin arxasında əslində başqa məsələ durur?
Politoloq, professor, fəlsəfə elmləri doktoru Qabil Hüseynli məsələ ilə bağlı fikirlərini Pressklub.az-la bölüşüb.
Politoloq, sözünə “İran qəribə ölkədir” deyə başlayır. “Bu qəribəlik İran-Azərbaycan münasibətlərinə gəldikdə özünü xüsusilə göstərir. Biz uzun müddət səmimi şəkildə dövlətlərimiz arasında münasibətləri yaxşılaşdırmağa çalışmışıq, eyni səmimi cavabı alacağımızı düşünmüşük. Amma artıq həm mənə və həm də bir çox başqalarına aydındır ki, İranla bu məntiq işləmir. Əlbəttə, İran teokratik ölkədir, siyasi sistemi dini hökmlrə söykənir, amma burada ən önəmlisi odur ki, qonşu ölkə bizim regionda imperiya ambisiyalarını gizlətmir. Orada deyirlər ki, İran ayparası bütün Yaxın Şərqi əhatə edib, Aralıq dənizinə çatmalıdır. Yəni, onlar iddia edirlər ki, İraqı tamamilə nəzarətdə saxlayırlar, Suriyaya böyük təsir imkanlarına malikdirlər və buna görə də asanlıqla Aralıq dənizinə çıxa bilərlər. Halbuki, orada Türkiyə var. Və hətta Rusiya da bu məsələdə İranla razılaşmır. ABŞ isə İranın bu istəyinə kəskin müqavimət göstərir, ona görə də Suriyadakı bazasını saxlayır və yerli əhali arasında tərəfdarlarını formalaşdırır.