Tramp NATO üzvlərini hədələyir: "Təkbaşına qalacaqsınız"
02 May 2024
Mənbə: The Telegraph
Tərcümə: Turan
Donald Tramp NATO üzvlərinə xəbərdarlıq edib
ki, əgər o, yenidən seçilərsə, müdafiə xərclərini artırmasalar, “tək başlarına”
qalacaqlar.
Keçmiş ABŞ prezidenti və 2024-cü il
prezidentliyinə namizəd hərbi alyansa mesajının belə olduğunu söylədi:
"Əgər pul ödəmək istəmirsinizsə, onda özünüz davam edin”.
Uzun müddətdir ki, ABŞ-ın NATO daxilində
həddindən artıq maliyyə yükü daşıdığından şikayət edən Tramp bundan əvvəl
müqavilənin 5-ci maddəsini - alyansın kollektiv müdafiə prinsipini şübhə altına
almışdı.
Bu ilin əvvəlində o, Rusiyanın kollektiv
müdafiəyə kifayət qədər pul xərcləməyən NATO müttəfiqləri ilə “istədiyini edə
biləcəyini” ehtimal edərək daha da irəli gedib.
Çərşənbə axşamı nəşr olunan "Time"
jurnalına verdiyi geniş müsahibədə Tramp bu fikirlərin üstündə dayandığını
bildirib.
77 yaşlı siyasətçi bildirib ki, noyabr
seçkilərində Ağ Evə qayıda bilsə, ABŞ-ın Ukraynaya yardımının davam etdirilməsi
Avropanın uyğun ödənişlər etməsindən asılı olacaq.
İndiyədək Vaşinqton Co Baydenin və Konqresdə
iki partiyanın dəstəyi ilə Ukraynaya 100 milyard dollardan çox vəsait göndərib.
"Bizim okeanımız var, amma
onlarda yoxdur"
Tramp ABŞ-ın bütün maliyyələşdirməsini
kəsib-kəsməyəcəyini söyləməsə də, “Avropa toparlanmayana qədər verməzdim”
deyib.
“Avropa ödəmək niyyətində deyilsə, biz niyə
ödəməliyik?
Onlar daha çox əziyyət çəkdilər. Aramızda
okean var. Onlar bunu etmirlər” dedi.
NATO müttəfiqləri bu ay Ukraynaya
uzunmüddətli tədbirlər paketi təqdim etməyə razılaşıblar, bəzi alyans
diplomatların fikrincə, bu “etibarlı” beş illik 100 milyard dollarlıq fond
vasitəsilə həyata keçirilə bilər.
Tramp həmçinin yenidən seçiləcəyi təqdirdə
Amerikanın bir sıra müttəfiqlərinə uzunmüddətli hərbi dəstəyini yenidən
nəzərdən keçirəcəyinə işarə edib.
O, Kim Çen In rejiminin qarşısını almaq üçün
Cənubi Koreyada yerləşən Amerika qoşunlarını geri çəkə biləcəyini ehtimal edib.
Tramp deyib ki, hazırkı vəziyyətin “heç bir
mənası yoxdur”. “Niyə kimisə müdafiə etməliyik? Biz çox zəngin bir ölkədən
danışırıq”, - deyə o, Time-a bildirib.
Yaxın Şərqlə bağlı Tramp deyib ki, əgər
İsrail İran tərəfindən hücuma məruz qalarsa, İsraili müdafiə edəcək.
Lakin o, Benyamin Netanyahunun HƏMAS-a qarşı
müharibəyə yanaşmasını və İsrail baş nazirinin terror qruplaşmasının 7 oktyabr
hücumunun qarşısını ala bilməməsini tənqid edib.
"Bu, onun vaxtında baş verdi",
Tramp deyib.
O, münaqişəyə son qoymaq üçün ABŞ-ın İsrailə
hərbi yardımı geri çəkməsi ehtimalını istisna etməyib, lakin Fələstin dövləti
yaratmaq istəyini dəstəkləmədiyini bildirib.
"Bir vaxtlar iki dövlət ideyasının
mümkünlüyü barədə düşünürdüm", deyə o bildirib. "İndi düşünürəm ki,
iki dövlətin mövculduğu çox, çox çətin olacaq".